GÜZEL, NE GÜZEL OLMUŞSUN!

Dün gece National  Geographic’in televizyon kanalında , uykusuzluğumu göz ardı edecek kadar ilginç bir belgesel film izledim. Dünya yüzeyindeki farklı kültürlere ait insanların gerek geleneklerini yaşatmak adına, gerekse kişisel tercihlerini kullanarak bedenlerinde yaptıkları değişiklikler konu ediliyordu.

İlk örnek “Uzun Boyunlu Kadınlar” ya da “Zürafa Kadınlar” olarak bilinen, Karen Kabilesi’nin kadınlarıydı. Burma sınırı yakınındaki Nai Soi köyünde yaşayan bu kadınlar, küçüklüklerinden itibaren boyunlarına taktıkları halkalarla, süregelen bir geleneği yaşatma çabasındalar. Yaşları ilerledikçe halkaların sayısı ve omuzlarına düşen yük miktarı artıyor. Halka takmayanlara ise hiç de iyi bir gözle bakılmıyor.

Onların güzellik anlayışları ve kültürleri , boyunları halkasız kadınları son derece sıradan, hatta belki de saygınlık anlamında değersiz olarak algılamalarına sebep oluyor. Burada söz konusu olan kişisel bir tercih değil de kültürel bir geçmişi geleceğe taşımak olduğu için, aslında bir yerde çok da fazla sorgulamıyorlar içinde bulundukları durumu.  Boyunlarındaki halkaya yenilerinin eklenmesi gerektiği zaman köyün büyüklerinin yardımıyla çıkartılan cenderenin, çıplak ete gömüldüğü yerlerde ciltleri nasırlaşmış ve koyulaşmış görünüyor. Ama onlar , bu izleri gururla taşımaya ve geleneklerini yaşatmak pahasına boyunlarında halkalarıyla ölecekleri günü beklemekteler.

Sonra Kamerun’da yaşayan on iki yaşında bir kız çocuğunun yaşamına giriveriyoruz. Okuldaki dersleri bittikten sonra evde anne ve anneannesinin onu beklediğini biliyor. Ona yapılacak işlem ise “Sıcak Tahta ile Göğüs Ezme”. Kuşaktan kuşağa süregelen bir uygulama bu. Annesi , kızına yapacağı işlemi kameralara anlatırken yıllar önce kendisinin ne kadar korktuğunu, kaçmaya çalıştığını, kollarından zorla tutulduğundan bahsediyor.

Bir türlü aklım almıyor. Bu kadar travmatik izler yaratan bir olayı yaşayan bir anne neden kızının da aynı acıyı çekmesini uygun görüyor? Annenin kendince açıklaması çok basit. On iki yaşına gelen kızının göğüsleri belirmeye başlamış. Bu durum , kızının dışarıdaki erkek topluluğunun ilgisini çekmesine sebep olacağından endişeleniyor. Kızını cinselliğin erken keşfinden, erken yaşta yapacağı bir evlilikten ve erken gebeliklerden korumak için, onun göğüslerini aylarca sıcak tahtalarla ezmeyi uygun buluyor. Göğüslerinin büyümesinin utancı ve tenini yakan sıcak tahtanın acısı içinde dudaklarını ısırıyor küçük kara gözlü kız çocuğu…

Aklıma birden gene özellikle Orta Afrika’da yaygın olan kadın sünneti geliyor. Kadınlığa geçiş, evliliğin ve saygınlığın bir garantisi olarak uygulanan sünnet, aslında kadın için son derece sağlıksız ve acı verici bir işlem. Bebeklikten genç kızlığa kadar herhangi bir zamanda, hatta sünnetin yapılmadığı başka bir kabileden evlenilen yetişkin bir kadına yapılan uygulama, hayatı boyunca unutamayacağı bir deneyim olarak hafızasına kazınıyor.

Bunun dışında kötü ruhları kovmak için cildin yakılması ya da kesikler açılması , kulak ve dudaklara bir takım takılar yerleştirilmesi, dişlerin testere şeklinde törpülenmesi gibi daha nice beni dehşete düşüren uygulamadan bahsedildikten sonra A.B.D’ye –daha modern sayılan dünyaya- gözlerimizi çevirdik. Burada artık gelenekler değil de kişisel tercihler ve delicesine yaygınlaşmaya başlayan güzellik tutkusunun izleri öylesine belli ki!

Önce kadınlarla başlayan bu çılgınlık furyasına şimdi de erkeklerin katılmış olduğunu şaşkınlık içerisinde izledim. Silikon uygulamalarıyla  erkekler daha iri ve diri kalça, baldır, göğüs ve baklava dilimli karın kaslarına sahip-miş gibi oluyorlar. Botox enjeksiyonu, yüz gerdirme, göğüs- popo kaldırma operasyonları, dövme, piercing bu sonu olmayan güzelleşme yolculuğunun en çok uğranan durakları arasında yer alıyor elbette…

Hangi ülkede ya da hangi zaman diliminde yaşadığımızın, ne kadar medeni olduğumuzun hiçbir önemi olmadığını bir kez daha örnekleriyle görmüş oldum. Kimi zaman belli bir kaynağa dayanarak ortaya çıkan bir gelenek, gerekirse tamamen komplekslerin körüklendiği bir sektörün yarattığı tatminsizlik olsun amaç hep güzel olmak… Daima güzel…